شکستن میلگرد یکی از مشکلات مهم در پروژههای ساختمانی و عمرانی است که میتواند در دو مرحله مختلف رخ دهد؛ هم در زمان اجرای پروژه و هنگام خم کردن میلگردها برای آرماتوربندی و هم پس از گذشت زمان، در سازه و داخل بتن.
این پدیده معمولاً به دلایلی مانند کیفیت پایین فولاد، وجود ناخالصیهایی مثل فسفر و گوگرد، خمکاری و جوشکاری غیراستاندارد، خوردگی و زنگزدگی، بارگذاری بیش از حد طراحی و شرایط محیطی نامناسب اتفاق میافتد.
قیمت میلگرد امروز 2 آذر 1404 در وبسایت بانک میلگرد بروز رسانی شد. برای اطلاع از آخرین تغییرات قیمت میتوانید با کارشناسان فروش «بانک میلگرد» تماس بگیرید.
برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از میلگردهای استاندارد و دارای گواهی کیفیت، رعایت اصول فنی در خمکاری و جوشکاری، در نظر گرفتن کاور بتنی مناسب و توجه به شرایط محیطی و اقلیمی در طراحی و اجرای سازه ضروری است. رعایت این موارد نهتنها احتمال شکست میلگرد را کاهش میدهد، بلکه باعث افزایش دوام، استحکام و ایمنی سازه نیز میشود.
علت شکستن میلگرد در زمان خمکاری
شکستن میلگرد در هنگام خمکاری یکی از مشکلات متداول در پروژههای ساختمانی و آرماتوربندی است که به دلایل مختلفی رخ میدهد. یکی از مهمترین عوامل، کیفیت پایین فولاد است که موجب افزایش شکنندگی و کاهش انعطافپذیری میلگرد میشود. در چنین شرایطی، میلگرد هنگام اعمال نیرو برای خم شدن، به جای تغییر شکل پلاستیک، دچار ترکخوردگی یا شکست میشود.
یکی دیگر از دلایل اصلی این مشکل، رعایت نکردن شعاع خمش استاندارد است. اگر میلگرد با شعاع بسیار کوچک یا زاویه تند خم شود، تنشهای متمرکز در محل خمش افزایش مییابد و احتمال شکستن آن بیشتر میشود. علاوه بر این، استفاده از دستگاههای خم غیر استاندارد نیز نقش مهمی در بروز این مشکل دارد؛ چرا که این دستگاهها فشار را به صورت نامتقارن و ناهماهنگ بر میلگرد وارد کرده و موجب ایجاد ترکهای ریز و شکست ناگهانی در حین خمکاری میشوند.
از سوی دیگر، عدم پیشگرم کردن میلگردهای قطور در شرایط دمایی پایین میتواند باعث افزایش شکنندگی فولاد و کاهش مقاومت آن در برابر تغییر شکل شود. همچنین میلگردهایی که دچار خوردگی یا زنگزدگی سطحی هستند، به دلیل کاهش سطح مقطع مؤثر و وجود حفرههای ریز، هنگام خم شدن آسیبپذیرتر بوده و سریعتر دچار شکست میشوند.
در صورتیکه مقصد پروژه عمرانی خریدار در محدوده شهر تهران میباشد، استفاده از میلگرد سپهر ایرانیان کاهش قابل ملاحظه ای در هزینه حمل و نقل دارد. از این جهت پیشنهاد کارشناسان بانک میلگرد بررسی قیمت میلگرد فولاد سپهر ایرانیان است.
راه های پیشگیری از شکستن میلگرد در زمان خمکاری
برای پیشگیری از شکستن میلگرد در زمان خمکاری، رعایت مجموعهای از اصول فنی و استانداردها الزامی است. در وهله اول باید از میلگردهای استاندارد و با کیفیت بالا استفاده شود؛ زیرا فولاد بیکیفیت در هنگام خمکاری بهراحتی دچار ترک یا شکست میشود.
یکی از مهمترین نکات، رعایت شعاع خمش استاندارد است. اگر میلگرد با شعاعی کمتر از حد مجاز خم شود، تنشهای متمرکز در محل خمش افزایش مییابد و احتمال شکست بهطور قابل توجهی بالا میرود. طبق آییننامههای فنی، شعاع خمش باید متناسب با قطر میلگرد انتخاب شود تا تغییر شکل در محدودهی مجاز باقی بماند و فولاد بتواند بدون آسیب ساختاری، نیروهای خمشی را تحمل کند.
همچنین استفاده از دستگاههای خمکاری استاندارد و کالیبرهشده بسیار ضروری است؛ زیرا دستگاههای غیر استاندارد فشار را بهصورت نامتقارن وارد کرده و باعث ایجاد ترکهای ریز یا شکست ناگهانی میلگرد میشوند. در مورد میلگردهای با قطر بالا، پیشگرم کردن میلگرد قبل از خمکاری توصیه میشود، چرا که افزایش دمای فولاد باعث بهبود انعطافپذیری و کاهش احتمال ترکخوردگی میگردد.
از سوی دیگر، باید از میلگردهای سالم و بدون زنگزدگی یا خوردگی استفاده شود؛ زیرا وجود حفرههای سطحی ناشی از خوردگی، باعث کاهش سطح مقطع مؤثر و افزایش احتمال شکست در حین خمکاری میشود. علاوه بر این، آموزش صحیح نیروهای اجرایی و رعایت دستورالعملهای فنی و آییننامههای معتبر نقش مهمی در بهبود کیفیت فرآیند خمکاری دارد.

علت شکستن میلگرد در بتن
شکستن میلگرد پس از اجرای سازه و در حالی که درون بتن قرار دارد، یکی از مشکلات جدی در پروژههای ساختمانی و عمرانی است. یکی از مهمترین دلایل آن خوردگی و زنگزدگی میلگرد در داخل بتن است. زمانی که بتن بهدرستی عملآوری یا متراکم نشده باشد، ترکهای ریز در سطح بتن ایجاد میشوند و این ترکها امکان نفوذ رطوبت، اکسیژن و یونهای کلرید را به داخل بتن فراهم میکنند. در نتیجه، سطح میلگرد دچار اکسیداسیون شده و بهتدریج قطر مؤثر آن کاهش مییابد و در نهایت شکست آن را به همراه دارد.
عامل دیگر، بارگذاری بیش از حد طراحیشده است. زمانی که نیروهای واردشده به سازه، مانند زلزله، باد، بار مرده یا زنده اضافی، بیش از ظرفیت محاسبهشده باشند، میلگردهای داخل بتن دچار خستگی و کاهش مقاومت میشوند و این امر میتواند به شکست آنها منجر گردد. همچنین در صورتی که در زمان طراحی یا اجرا قطر، تعداد یا آرایش میلگردها به درستی انتخاب نشده باشد، سازه نمیتواند بارها را بهطور متوازن تحمل کند و فشار بیش از حد روی برخی میلگردها، آنها را در معرض شکست قرار میدهد.
از سوی دیگر، کاور ناکافی بتن نیز نقش مهمی در این مسئله دارد. اگر ضخامت لایه محافظ بتن روی میلگرد کم باشد، میلگرد سریعتر در معرض رطوبت و عوامل خورنده قرار میگیرد و روند خوردگی تسریع میشود. علاوه بر این، شرایط محیطی نامناسب نظیر رطوبت بالا، حضور یونهای سولفات یا کلرید در خاک، و تغییرات شدید دمایی میتوانند باعث انبساط و انقباض مکرر میلگرد و در نهایت ایجاد ترکهای خستگی و شکست شوند.
نتیجه گیری :
شکستن میلگرد میتواند در دو مرحله اصلی رخ دهد؛ هم در زمان خمکاری و اجرای آرماتوربندی و هم پس از اجرا و درون بتن سازه. در هنگام خمکاری، عواملی مانند کیفیت پایین فولاد، رعایت نکردن شعاع خمش استاندارد، استفاده از دستگاههای خمکاری غیر استاندارد و جوشکاری غیراصولی میتوانند باعث ایجاد ترکهای ریز و در نهایت شکست میلگرد شوند.
پس از اجرای سازه نیز میلگرد ممکن است به دلایلی مانند خوردگی و زنگزدگی ناشی از نفوذ رطوبت، بارگذاری بیش از حد طراحیشده، کاور ناکافی بتن و شرایط محیطی سخت دچار شکست شود. برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از میلگرد استاندارد و با کیفیت بالا، رعایت شعاع خمش مناسب، بهکارگیری دستگاههای خمکاری استاندارد، اجرای صحیح کاور بتنی و کنترل کیفیت در تمام مراحل طراحی و اجرا ضروری است. رعایت این موارد احتمال شکست میلگرد را به حداقل رسانده و موجب افزایش دوام، استحکام و ایمنی سازه در طولانیمدت میشود.

